Pankreas, kedilerde sindirim enzimleri ve insülin gibi hormonların üretiminde kritik rol oynayan hayati bir organdır. Pankreatit ise bu organda meydana gelen iltihaplanma sonucu ortaya çıkan ciddi bir rahatsızlıktır. Erken dönemde net belirti göstermeyebilen bu hastalık, ilerleyen evrelerde kendini daha belirgin semptomlarla belli eder.
Pankreasta meydana gelen hasarın ilerlemesi başlangıçta hafif olabileceği için belirtiler hemen ortaya çıkmayabilir. Araştırmalar, muayene için kliniğe giden ve herhangi bir belirti göstermeyen kedilerin birçoğunda mikroskobik pankreatit bulguları tespit edildiğini göstermektedir. Bu durum, erken teşhisin ve düzenli veteriner kontrollerinin önemini vurgular.
Kedilerde Pankreatit Belirtileri
Özellikle 7 yaş üstü kedilerde daha sık görülen ve vakaların hemen hemen yarısında çok az belirti göstererek seyrini devam ettiren pankreatit, kediler için oldukça tehlikeli bir iltihabi hastalıktır. Bu nedenle belirti göstermeyen vakaları anlamak için pet ebeveynlerinin daha dikkatli olması ve kedilerindeki en ufak değişiklikleri bile gözlemlemesi gerekiyor.
Pankreatiti işaret eden belirtiler;
- İştahta değişiklik,
- Davranış değişiklikleri,
- Kusma veya ishal,
- Kedinizin karın bölgesine dokunduğunuzda huzursuzlanması
- Su tüketiminde artış,
- Kilo kaybı.
Kedilerde Pankreatit Türleri
Pankreatit kedilerde, akut ve kronik olarak iki formda görülür;
1️⃣Akut pankreatit, ani başlayan ve şiddetli iltihaplanma ile kendini gösterir.
2️⃣Kronik pankreatit ise uzun süreli, tekrarlayan bir süreçtir ve pankreasta kalıcı hasara yol açabilir.
Kedilerde Pankreatit Nedenleri
Veteriner tıbbında yoğun araştırmalara konu olan pankreatitin nedeni tam olarak aydınlatılamamış olsa da bazı risk faktörleri belirlenmiştir. Bilim insanları bu konuda birçok çalışma yapmış olsa da, hastalığın kesin nedeni henüz net bir şekilde tespit edilememiştir. Fakat kedilerde pankreatite neden olduğu düşünülen bazı durumlar vardır;
- Kedinin karın bölgesine aldığı darbeler,
- Enfeksiyonlar,
- Bazı ilaçların yan etkileri,
- Metabolik bozukluklar,
- Diğer hastalıklar (İnflamatuar bağırsak hastalığı (IBD), safra yolu iltihabı (kolanjit), diyabet ve pankreas tümörleri…),
- Aşırı Kilo (Obezite),
- Beslenme Hataları,
- Oksidatif Stres.
Kedilerde Pankreatit Tedavisi
Kedilerde pankreatit tedavisinin temel amacı, pankreasın iltihabını azaltmak, ağrıyı dindirmek, kusmayı kontrol altına almak ve pankreasın dinlenmesini sağlayarak normal fonksiyonlarına dönmesine yardımcı olmaktır. Pankreatit tedavi seçenekleri:
- Sıvı Tedavisi
- Beslenme Desteği
- Ağrı Kesiciler
- Anti-emetikler (Kusma Önleyiciler)
- Antibiyotikler
Tedavi Seçeneği | Nedenleri |
Sıvı Tedavisi | Dehidrasyonu (sıvı kaybını) düzeltmek, elektrolit dengesini sağlamak, pankreasın kan akışını iyileştirmek. |
Ağrı Kesiciler | Pankreatitin neden olduğu şiddetli ağrıyı kontrol altına almak, kedinin rahatlamasını sağlamak. |
Antiemetikler (Kusma Önleyiciler) | Kusmayı kontrol altına almak, sıvı ve elektrolit kaybını önlemek, kedinin beslenmeye başlamasını kolaylaştırmak. |
Beslenme Desteği | Pankreasın dinlenmesi için başlangıçta yiyecek ve su kesilebilir. İyileşme başladığında, düşük yağlı, kolay sindirilebilir özel mamalarla beslenmeye başlanır. Gerekirse, iştahsızlık durumunda beslenme tüpü ile destek sağlanabilir. |
Antibiyotikler | Pankreatit genellikle steril (mikropsuz) bir iltihaptır, ancak bakteriyel enfeksiyon riski varsa veya enfeksiyon gelişmişse kullanılır. |
Pankreas Enzim Takviyeleri (Bazı durumlarda) | Pankreasın yeterli enzim üretemediği durumlarda (ekzokrin pankreas yetmezliği) sindirime yardımcı olmak için kullanılır. Ancak, akut pankreatitte kullanımı tartışmalıdır. |
Cerrahi Müdahale (Nadiren) | Pankreas apsesi, psödokist (sıvı dolu kese) veya tıkanıklık gibi durumlarda gerekebilir. |
⚠️Tedavi edilmeyen pankreatit, kediniz için çok ciddi ve hatta ölümcül olabilir. Bu hastalık, pankreasın hem sindirime yardımcı olan enzimleri hem de kan şekerini düzenleyen insülini üretme yeteneğini bozabilir. Sonuç olarak, kedinizde sindirim sorunları, kilo kaybı, şeker hastalığı ve besin emiliminde bozukluklar görülebilir. Ağır vakalarda, iltihap tüm karın boşluğuna yayılıp organ yetmezliğine, şoka ve ölüme yol açabilir. Bu yüzden tedavi çok önemlidir.
Tedavinin Başarısı ve İyileşme
Tedaviye erken başlandığında ve uygun şekilde uygulandığında, kedilerin çoğu pankreatitten tamamen iyileşebilir. Ancak, bazı kedilerde hastalık tekrarlayabilir veya kronikleşebilir. Bu nedenle, düzenli veteriner kontrolü, uygun beslenme ve yaşam tarzı değişiklikleri, kedinizin sağlığını korumak için önemlidir.
Kağıthane’de bulunan Vetclass Veteriner Kliniğimizde uzman veteriner hekimlerimiz, en son teknolojiye sahip ekipmanlarımızla kedinizin sağlığına kavuşması için gereken tüm desteği sağlayacaktır. İletişim numaramız üzerinden randevu oluşturabilirsiniz.